CHUẨN BỊ CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 TUỔI VÀO LỚP MỘT PHỔ THÔNG
Để chuẩn bị cho năm học mới, mặc dù đang là thời gian nghỉ hè nhưng các bậc phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của con em mình, bởi gia đình nào, bố mẹ nào cũng mong muốn cho con em mình khôn lớn thành đạt trong cuộc sống. Có thể nói sự thành đạt của con cái là niềm tự hào của gia đình, những kỳ vọng vào tương lai của con cái đã thôi thúc người lớn trong gia đình quan tâm đến việc rèn luyện, bồi dưỡng và định hướng cho sự phát triển của trẻ em. Cụ thể đối với học sinh phổ thông phụ huynh tìm thày cô tổ chức cho trẻ được ôn tập kiến thức cũ, còn đối với trẻ mẫu giáo 6 tuổi chuẩn bị bước vào trường phổ thông thì phụ huynh cần chuẩn bị cho trẻ như thế nào?Trong thực tế nhiều gia đình do không nắm được một cách vững vàng đặc điểm tâm lý - sinh lý trẻ em, do quá nôn nóng hoặc một lý do nào đó đã vội vàng cho trẻ học trước chương trình lớp một phổ thông, nhồi nhét vào đầu trẻ em biết bao nhiêu thứ nào học đọc, học viết, học ngoại ngữ... vượt quá sức tải của tâm lý trẻ. Có phụ huynh lại nghĩ đơn giản là cần cho trẻ biết 29 chữ cái và 10 số tự nhiên là đủ. Kết quả là trẻ học chẳng được bao nhiêu, những điều trẻ học được nham nhở thiếu hệ thống, không những không giúp ích cho việc học hành sau này mà còn làm cản trở nó. Vậy phải chuẩn bị cho trẻ vào lớp một như thế nào là đúng và đủ?Thứ nhất các bậc phụ huynh cần biết: Hoạt động cơ bản chủ đạo của trẻ mẫu giáo là hoạt động vui chơi mà hoạt động cơ bản chủ đạo của trẻ lớp một là hoạt động học tập. Bước vào trường phổ thông là bước vào một môi trường sống mới, hoạt động mới với những mối quan hệ xã hội mới. Hoạt động học tập đòi hỏi trẻ phải lao động trí óc một cách nghiêm túc, căng thẳng, nó yêu cầu trẻ phải có những hành vi mới như sự tập trung chú ý tương đối cao trong một thời gian dài, hoạt động thần kinh căng thẳng hơn với sự kiên trì và nỗ lực ý trí cao, sự linh hoạt và mềm dẻo trong tư duy, tính khái quát, tính logich trong tư duy là yếu tố quan trọng... chứ không phải “học bằng chơi, chơi mà học” như ở trường mầm non nữa. Quan hệ xã hội cũng thay đổi, không còn mang màu sắc của tình mẫu tử là cô với các con nữa mà là thày với trò. Hơn thế nữa ở trường mầm non trẻ 5-6 tuổi là lớp đàn anh, khi vào lớp một thì trở thành lớp đàn em của trường phổ thông. Do vậy có thể nói chuyển từ trường mầm non sang trường phổ thông là một bước ngoặt trong đời sống của trẻ em, chúng ta cần chuẩn bị tâm thế cho trẻ một cách toàn diện.Thứ hai để chuẩn bị tốt cho trẻ mẫu giáo 6 tuổi vào trường phổ thông các bậc phụ huynh cần biết một vài yêu cầu của học sinh lớp một ở trường phổ thông, đó là: Tập đọc, tập viết, tập làm toán, học lao động – kỹ thuật, mỹ thuật, tìm hiểu tự nhiên xã hội, hát nhạc....đòi hỏi đưa trẻ phải biết sử dụng thành thạo các thao tác trí tuệ, có sự say mê hoạt động trí óc. Do vậy muốn cho trẻ học tốt ở trường phổ thông thì cần phải chuẩn bị tốt cho trẻ làm quen với hoạt động học tập, với các mối quan hệ xã hội ở trường phổ thông ngay trong quá trình học tập ở trường mầm non.Căn cứ vào hai nội dung trên chúng ta cần chuẩn bị tâm thế cho trẻ 6 tuổi vào lớp một như sau:
1- Chuẩn bị tốt về mặt thể lực: Trẻ khỏe mạnh, phát triển bình thường về chiều cao và cân nặng, có kỹ nặng vận động và thói quen sinh hoạt văn minh.
2- Phát triển ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ: Trẻ phát âm chuẩn tiếng Việt, diễn đạt rõ ràng và giao tiếp có văn hóa, có một số kỹ năng ban đầu về việc đọc và viết.
3- Trang bị hiểu biết cho trẻ về thế giới xung quanh: Trẻ ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi các sự vật, hiện tượng xung quanh. Có một số hiểu biết ban đầu về con người, sự vật, hiện tượng xung quanh.
4- Rèn luyện cho trẻ biết sử dụng các thao tác trí tuệ và hình thành ở trẻ tinh thần yêu thích hoạt động trí óc thông qua các hoạt động học tập, vui chơi ở trường Mầm non và ở gia đình. Có một số khái niệm sơ đẳng về toán.
5- Hình thành cho trẻ khả năng định hướng trong không gian và thời gian, trẻ xác định được phía phải, trái, trên dưới, trước, sau của bản thân. Nhận biết được hôm qua, hôm nay, ngày mai và gọi tên các ngày trong tuần.
6- Rèn luyện cho trẻ khả năng điều khiển sự tập trung chú ý về sự nỗ lực ý chí trong việc giải quyết những nhiệm vụ trí óc căng thẳng. Có khả năng quan sát, so sánh, phân loại, phán đoán, chú ý, ghi nhớ có chủ định.
7- Giúp trẻ làm quen với hoạt động nghệ thuật đơn giản như hoạt động vẽ, nặn, xé dán, múa hát, biểu diễn văn nghệ, Tích cực tham gia các hoạt động nghệ thuật, có khả năng cảm nhận được vẻ đẹp trong thiên nhiên và trong cuộc sống.
8- Cho trẻ làm quen với các con số, chữ cái và tập cho trẻ một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập như cầm bút, cầm sách vở, mở sách vở, tư thế ngồi đọc viết...
9- Giúp trẻ làm quen với một số hành vi đạo đức và cách ứng sử giữa người với người trong trường phổ thông, biết thực hiện đúng một số qui tắc, qui định trong sinh hoạt và học tập ở trường.
10- Hình thành ở trẻ lòng mong mỏi ham muốn được đi học, được trở thành một người học sinh, thích được đến trường lớp, tích cực tham gia các hoạt động tập thể.
Để đạt được 10 yêu cầu trên không thể ngày một, ngày hai mà là một quá trình lâu dài, do vậy các bậc phụ huynh cần chú ý, quan tâm và kết hợp với giáo viên tại các trường mầm non để chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ lứa tuổi nhà trẻ đến khi trẻ 6 tuổi chuẩn bị vào lớp một.
Làm được như vậy là chúng ta đã phát huy được tối ưu những năng lực của trẻ ở đúng độ tuổi, đồng thời đã chuẩn bị tốt những kỹ năng cần thiết cho trẻ vào lớp một phổ thông.